Natuurlijke omgeving van de telpost

De telpost « La Palle » bevindt zich ten zuidoosten van Saint-Étienne, tussen de wijken Terrenoire en la Métare, aan de voet van het massief van de Pilat (Regionaal Natuurpark sinds 1974). Hij bevindt zich in het hart van een gebied dat gevrijwaard gebleven is van bebouwing (geklasseerd als « natuurgebied » in het bestemmingsplan), dat bestaat uit weiland, min of meer bebost braakliggend terrein, en heide met Gaspeldoorn, nabij het GCB (Gebied van Communautair Belang) van de « contreforts nord du Pilat », de noordelijke uitlopers van de Pilat. Een telpost in een stedelijke omgeving kan verrassend overkomen maar de ligging heeft nauwelijks invloed op het trekverloop en zorgt voor een goede bereikbaarheid. De telpost ligt in het voorgebergte en biedt een wijds uitzicht. Bij helder weer reikt het zicht over de vallei van de Gier met aan de horizon de Monts du Bugey op meer dan 90 km ! Hierdoor kunnen trekvogels vanop een aanzienlijke afstand opgemerkt worden wat een voordeel is voor de tellers. Bij gunstig weer passeren de trekvogels soms op enkele meters van de waarnemers wat de determinatie ten goede komt.

Historiek van tellingen

Onvolledige herfsttellingen zijn beschikbaar sinds 2010, doorgaans in het weekend van zonsopgang tot de middag in oktober of de hele dag in augustus of september. Alle waarnemers zijn welkom ! Onze contactadressen bevinden zich onderaan. Voorjaarstrek is eveneens zichtbaar maar de ligging van de telpost leent zich minder goed tot waarnemingen in die tijd van het jaar. De tellingen zijn begonnen vanaf … het balkon van de waarnemer die in de buurt van de telpost woont ! Door waarnemingen van de trekrichting werd het belang van La Palle duidelijk. Naar verluidt werden Houtduiven hier nog bejaagd tot het begin van de jaren 1960. Daaraan kwam een eind met de verstedelijking van de wijk « la Métare ».

Ornithologisch belang, emblematische soorten

De telpost bevindt zich in een trechter gevormd door de valleien van de Janon en de Gier, zijrivier langs de rechteroever van de Rhône. De vallei, die van zuidwest naar noordoost loopt, ligt gevangen tussen de Monts du Pilat en die van de Lyonnais, en vormt een belangrijke trekroute op weg naar het Centraal Massief. De trekvogels die doorsteken van de Rhônevallei naar de Loirevallei banen zich een weg langs hier. Stroomopwaarts van de vallei belanden de trekvogels in het bekken van Terrenoire en staan voor drie keuzes : de brede col de Maugara in het noorden (waardoor de A72 loopt), de nauwe col du Pertier in het noordwesten (met de N88) en de col de l'Angélus ten zuidwesten (waardoor de heirbaan van Lyon-le Puy liep) met de beste oriëntatie voor trekvogels. Deze weinig uitgesproken bergpas bevindt zich op het laagste punt (625 m) van de bergkam van « la Palle » die de heuvel van Montchovet (650 m) verbindt met de uitlopers van de Pilat (vanaf 640 m), op de waterscheiding tussen de Loire en de Rhône. Op deze brede heuvelrug bevinden zich nu de gebouwen van de faculteit wetenschappen van Saint-Etienne.  

Bij mooi weer vliegen de vogels (hoofdzakelijk zangvogels) vrij hoog of steken door via de bergpassen aan de bovenloop van Gier (la Barbanche en la Croix de Chaubouret). De beste waarnemingsomstandigheden zijn bij een matige zuider- of westerwind en/of bij lage bewolking (< 1000 m). Dan volgen de vogels immers de vallei van de Janon langs de steile wanden van de Pilat om dit gebergte langs het westen te ontwijken. Daarna vliegen zij laag over de heuvelrug van La Palle, het belangrijkste obstakel op hun route, en vervolgens over de wijk van la Métare en de vallei van de Ondaine en zo verder naar de Loirevallei.

Door zijn geografische ligging kan hier een goede verscheidenheid aan trekvogels waargenomen worden met bijvoorbeeld een beperkte doortrek van meeuwen, steltlopers en eenden. La Palle is vooral interessant voor roofvogels, zangvogels en Houtduiven (met soms regionaal interessante aantallen zoals 3500 Houtduiven op 19 oktober 2010). Hoewel de meeste vogels in actieve of flappende vlucht over de waarnemers heen vliegen, is het reliëf minder geschikt om de stroom aan zangvogels te concentreren. Er trekken ook tal van vogels door in zweef- of glijvucht, afwisselend langs de ene of de andere kant van de vallei op zoek naar thermiekbellen. Tal van insecteneters trekken van struik tot struik.

In de streek werden al enkele zeldzaamheden opgmerkt: Bastaard- of Schreeuwarend, Steppekiekendief, Roodpootvalk, Dwergarend, Vale Gier, Kraanvogel, Ooievaar, Zwarte Ooievaar, Kleine Mantelmeeuw, Stormmeeeuw, enz. Die waarnemingen zijn de krenten in de pap !

Bezoekers

Er is geen infrastructuur voor bezoekers, noch permanentie. Tussen eind augustus en midden november zoeken een of meerdere tellers de telpost op naargelang hun beschikbaarheid (vooral in het weekend) en de weersomstandigheden.  

Reisroute

Om het gezichtsveld ideaal te benutten, ligt de telpost iets beneden de heuvelrug van La Palle. In deze stedelijke omgeving is de telpost goed bereikbaar met de auto of met het openbaar vervoer.

Wie met de auto komt, kan afrit 20 van de N88 nemen (Beaulieu-Montplaisir). Sla dan links af bij de verkeerslichten, in de richting van de ENISE. Neem de brug over de snelweg en volg dan de richtingaanwijzers naar de heuvel van Montchovet langs de lange rue Jean Parot. Neem aan het einde van deze weg de rue Paul Michelon (naar links), rij langs de universiteitsgebouwen en sla vervolgens links af. Dit is de rue Léon Jouhaux in de richting van de IUT. Parkeer in het lage gedeelte van die straat of op de studentenparking nabij het rond punt van de IUT. Tijdens de week stopt de bus nr 19 hier om de 20 minuten. Neem dan te voet de geasfalteerde weg van de parking naar het oude tennisterrein tot een grote zwarte rots die de bekend staat als de hoed van Napoleon. De telpost ligt aan de voet van deze rots, langs de aardeweg.

Contact 

Voor bijkomende inlichtingen of trekwaarnemingen in afwezigheid van de gebruikelijke waarnemers, contacteer de LPO Loire (mailto:loire@lpo.fr).