De natuurlijke omgeving van de telpost
De Col van Organbidexka bevindt zich op 1283 meter hoogte in het departement Pyrénées-Atlantiques, Frans-Baskenland. In het hartje van forêt d’Irati, het grootste beukenwoud van Europa, biedt de bergpas een prachtig uitzicht over de Haute-Soule en de Baskische piémont oriental.
Aan de voet van de Pic d’Orhi, de hoogste bergtop van de regio, wisselen bergweiden, rotskammen en heidegebieden elkaar af. Dit mozaïeklandschap heeft in elk jaargetijde wat te bieden: groene tinten domineren 's zomers en worden tijdens de 'indian summer' geleidelijk vervangen door een prachtig palet aan herfstkleuren tot de eerste sneeuw valt. De opkomst en ondergang van de zon zijn hier nog momenten van intense natuurbeleving. De lage zonnestralen kleuren de bergen in violet, rood of roze wanneer de eerste Visarend of de laatste Bruine Kiekendief van de dag langstrekt.
Het woud van Irati oefent een sterke aantrekkingskracht uit op natuurliefhebbers. De kabbelende bergbeken zijn bewoond door de Waterspreeuw, de mysterieuze Pyrenese Desman (Galemys pyrenaicus) en de endemische Pyrenese Beeksalamander (Euproctus asper). Oude boomstammen worden bewerkt door Witrugspechten en Zwarte Spechten. Een bronstig Edelhert doorbreekt de stilte en laat zijn machtige burl schallen. De schichtige Rode Rotslijster vliegt van rotsblok naar rotsblok. Ook roofvogels ontbreken niet. Vale Gieren draaien majestueuze cirkels in de staalblauwe lucht. De zeldzame Lammergier scheert regelmatig over de Col van Organbidexka. Met wat geluk kun je zelfs met het blote oog zijn zwarte borstelbaard zien (waaraan hij de alternatieve naam 'Baardgier' te danken heeft).
Historiek
Sinds 1979 organiseren we jaarlijks trektellingen in de Pyreneeën. Het doel is drievoudig :
-
studie van de trek om populatieschommelingen aan te tonen,
-
studie van de impact van de jacht op duiven en andere trekvogels,
-
informatie van het grote publiek over de vogeltrek en de schade aan de Europese avifauna en het Pyrenese bergmilieu door een opdringerige, ongebreidelde en omnipresente jacht.
De studie van Rode Wouwen op de drie voornaamste telposten in de Pyreneeën heeft onder meer een sterke afname van de soort aangetoond. Dit gegeven wordt bevestigd door onafhankelijke studies in de broedgebieden.
Tijdens de trekstudie worden van 15 juli t.e.m. 15 november, van zonsopgang tot zonsondergang, dagelijks de grotere vogels geteld (roofvogels, kraanvogels, ooievaars, duiven). Elke periode heeft zijn kenmerkende soorten. Het aantal Zwarte Wouwen in midden augustus of Wespendieven eind september kan indrukwekkend zijn. Andere periodes zijn dan weer beter voor soortenrijkdom. Op sommige dagen worden tot twintig roofvogelsoorten waargenomen, Zwarte of Witte Ooievaars, Kraanvogels, duizenden zangvogels, duiven en alle plaatselijke soorten, waaronder de mytische Lammergier of de zeldzame Witrugspecht.
Het project 'Transpyr' volgt de drie belangrijkste trekposten voor de herfsttrek van duiven in Frans-Baskenland. De oostelijkste telpost, Organbidexka (uitspraak: Organbidesjka) is een van de drie belangrijkste telposten in West-Europa en mag in één adem genoemd worden met Falsterbo en de Straat van Gibraltar. De twee andere telposten, Lizarrieta en Lindux worden minder langdurig gevolgd (van 15 september tot 15 november) met als doelsoorten Rode Wouw en duiven.
Toegang
De telpost ligt halfweg tussen Saint-Jean-Pied-de-Port en Tardets en is gemakkelijk met de auto te bereiken. Volg vanaf Saint-Jean-Pied-de-Port de richting van les Chalets d’Irati. De bergpas ligt ongeveer 300 meter lager. Vrijwilligers die voor meerdere dagen willen tellen kunnen afgehaald worden aan het station van Saint-Jean-Pied-de-Port.
Om deel te nemen aan de tellingen hoef je geen beroepsvogelaar te zijn. De vaste tellers kunnen de basiskennis bijbrengen. Iedereen, ongeacht het kennisniveau, kan zijn steentje bijdragen. Het is een unieke ervaring voor iedere vogelaar die een tijdje in de volle natuur wil leven en zich tijdens zijn vakantie actief voor het natuurbehoud wenst in te zetten.
Contact
Observatoire Régional de la Migration des Oiseaux- LPO Aquitaine / Organbidexka Col Libre, Erdoia, 64120 LUXE-SUMBERRAUTE
mailto:jeanpaulurcun.lpo@neuf.fr
Dit project krijgt cofinanciering van de Europese Gemeenschap. Europa investeert in Aquitaine met het Europees Regionaal ontwikkelingsfonds.