Natuurlijke omgeving van de telpost

De bergpas bevindt zich op ongeveer 7 km ten noorden van de col du Bonhomme, in het noorden van de Grote Vogezen. Aan de overkant van de pas beginnen de Centrale Vogezen. In tegenstelling tot de meeste zuidelijker gelegen cols doorheen de hoge toppen van de Vogezen, is deze col niet oost-west maar noord-zuid georiënteerd. Hij sluit de trogvormige vallei van Ste-Marie-aux-Mines af, die begint ter hoogte van Sélestat in de Bas-Rhin en doodloopt op de col des Bagenelles in de Haut-Rhin, na een zuidwaartse bocht. De noord-zuid-as zorgt voor stuwing van trekvogels, ondanks de geringe hoogte. Hier overheerst een gemengd Beuken- en Sparrenbos, afgewisseld met aanplant van Fijnspar of Grove Den. Op de col en beneden in de vallei wijkt het bos voor graasweiden met runderen en hooiland. De zuidkant van de col, met uitzicht op de Bonhomme, is meer in cultuur gebracht dan de grotendeels beboste noordflank.

Historiek van de tellingen

De eerste ruwe tellingen dateren uit de jaren 1970 en de eerste trektellingen met cijfermateriaal uit 1976, naar aanleiding van een simultaantelling op de meeste cols in de Vogezen. Meer systematische tellingen werden verricht van 1987 t.e.m. 1991 door enkele waarnemers uit Colmar, op initiatief van Olivier Gilg. Sindsdien werden geen tellingen meer verricht.

Deze col wordt – zoals de meeste cols in de Vogezen – niet bejaagd. Er komen evenwel heel wat toeristen langs tussen Ste-Marie-aux-Mines en de Bonhomme, waardoor het sommige dagen behoorlijk druk kan zijn.

Ornithologisch belang, emblematische soorten

Er werd vooral in het najaar geteld. Omwille van de oriëntatie van de col (noord-zuid) is het mogelijk dat ook de voorjaarstrek interessant is.

Ter hoogte van Sélestat komt een gedeelte van de trekvogels uit de Rijnvallei terecht in de vallei van Ste-Marie-aux-Mines en stroomt door naar de col des Bagenelles. Een deel van de trekvogels die over de Centrale Vogezen vliegen (massief van Champ du Feu) volgt eveneens die route. Aan de overzijde van de col trekken de vogels door via een lage bergpas in de onmiddellijke omgeving, de col du Louschbach en vervolgen hun weg zuidwaarts via de vallei van Le Valtin.

In afnemende grootte zijn de talrijkste vogels de vinkachtigen, gevolgd door de zwaluwen, Houtduif, piepers, leeuwerikken, kwikstaarten, enz.

Trekkalender

In juli trekken Gierzwaluwen de eerste zwaluwen door. Vanaf augustus worden de zwaluwen alsmaar talrijker en verschijnen de eerste vinken, piepers en kwikstaarten. Midden augustus tot midden september is dan weer de doortrekperiode voor insecteneters, zowel dagtrekkers als nachttrekkers : lijsterachtigen, kwikstaarten en grasmussen stoppen op de col of trekken langs. In oktober trekken duizenden vinkachtigen door : Vinken, Putters, Kneus, Sijzen, enz. De trekpiek valt tussen 10 en 20 oktober met aanzienlijke aantallen Vinken en Houtduiven. In oktober trekken ook leeuwerikken, Spreeuwen en mezen door. In de loop van november nemen de aantallen snel af. In sommige jaren zijn Kepen talrijk in november. De trek valt doorgaans stil met de eerste sneeuw.

Bezoekers

Er is geen infrastructuur voor trektellers.

Routebeschrijving

Toegankelijk met de auto, hetzij vanuit het noorden via Sélestat naar Ste-Marie-aux-Mines (D48), hetzij vanuit het zuiden vanuit Colmar via Le Bonhomme (D48).

Eten en overnachten

De boerderij « La Graine Johé » op de noordflank onder de bergpas, biedt typische streekgerechten en maakt zelf munsterkaas. Le Bonhomme (4,5 km) en vooral Ste-Marie-aux-Mines (13 km) bieden andere mogelijkheden om te eten of te verblijven.

Contact

Gunter De Smet mailto:gunter.desmet@lpo.fr

(Waarnemingen doorgeven aan de LPO Alsace : mailto:alsace.conservation@lpo.fr)

Auteur van deze tekst

Christian Dronneau (http://dronneau@club-internet.fr)